Νέα

Τα Δικαστήρια κατόπιν αίτησης του προσφεύγοντος σε αυτά δύνανται να παράσχουν προσωρινή παροχή δικαστικής προστασίας (κατόπιν υποβολής αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων) - ως παρακολούθημα της κύριας διαγνωστικής δίκης, η οποία σχετικά με το ασφαλιστέο δικαίωμα, είτε είναι εκκρεμής είτε πρόκειται να ανοίξει σύντομα - εφόσον υπάρχει επείγουσα περίπτωση ή για να αποτραπεί
επικείμενος κίνδυνος προκειμένου να εξασφαλισθεί ή να διατηρηθεί ένα δικαίωμα ή να ρυθμισθεί μια κατάσταση και υπό την προϋπόθεση ότι πιθανολογείται η ύπαρξη δικαιώματος προς προστασία του οποίου επιδιώκεται το ασφαλιστικό μέτρο. Υπάρχουν ωστόσο αρκετές περιπτώσεις στην καθημερινή δικαστική πράξη όπου είναι αναγκαίο να παρασχεθεί δικαστική προστασία άμεσα πολύ πριν την έκδοση της απόφασης των ασφαλιστικών μέτρων. Τούτο επιτυγχάνεται δια της χορηγήσεως προσωρινής διαταγής του Δικάζοντος Δικαστή, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις δύναται να χορηγηθεί και αυθημερόν και μάλιστα με σύντομη κλήτευση ή χωρίς καν κλήτευση του καθ΄ού η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Εν προκειμένω, η εντολέας μας Ομόρρυθμη Εταιρεία, που δραστηριοποιείται στον κατασκευαστικό κλάδο βρέθηκε σε δικαστική διαμάχη με έναν εκ των πρώην εταίρων της (ήδη τελεσιδίκως αποκλεισθέντα από την Ο.Ε.) αναφορικά με τον προσδιορισμό του ύψους της αξίας της εταιρικής μερίδας (του) που πρέπει να του καταβληθεί κατόπιν του τελεσίδικου αποκλεισμού του από την Ομόρρυθμη Εταιρεία, καθώς εκείνος άσκησε σε βάρος της την σχετική αγωγή για τον προσδιορισμό της αξίας της εταιρικής του μερίδας ισχυριζόμενος ότι αυτή ανέρχεται περίπου στο ποσό των 300.000 χιλιάδων ευρώ. Η εντολέας μας ισχυρίζεται ότι η αξία της εταιρικής μερίδας του αποκλεισθέντος εταίρου ανέρχεται σε σημαντικά μικρότερο ποσό καθώς υφίστανται απαιτήσεις των αρχικών εταίρων της και συγγενικών προσώπων των νυν εταίρων αυτής κατόπιν χρηματοδότησης που αυτοί προσέφεραν στην Ο.Ε.. Ο πρώην λογιστής της Ο.Ε. και επιστήθιος φίλος του τελεσιδίκως αποκλεισθέντος εταίρου παρακρατά στην έδρα της εταιρείας του τα εμπορικά της βιβλία και έγγραφα, εκ των οποίων μόνο δύναται να αποδειχθεί το ύψος της αξίας της εταιρείας και κατ΄ επέκταση η χρηματοδότηση αυτής από τους αρχικούς εταίρους της, αρνούμενος να τα αποδώσει. Κατόπιν αίτησης της εντολέως μας για δικαστική μεσεγγύηση των εμπορικών της βιβλίων και εγγράφων, ήτοι της αφαίρεσης αυτών από τον πρώην λογιστή και της ανάθεσης της φύλαξης τους στους νυν εταίρους της Ο.Ε. που αιτήθηκε όπως διοριστούν δικαστικοί μεσεγγυούχοι πέτυχε την έκδοση αυθημερόν και μάλιστα με κλήτευση του αντιδίκου κατά την δικάσιμο της προσωρινής διαταγής μόλις 3 ώρες πριν τη δικάσιμο, προσωρινής διαταγής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών περί ορισμού των νυν εταίρων ως δικαστικών μεσεγγυούχων των εμπορικών βιβλίων και εγγράφων της Ο.Ε και την χορήγηση στην Ο.Ε. αντιγράφων αυτών για κάθε νόμιμη χρήση τους μέχρι την συζήτηση της αίτησης των ασφαλιστικών μέτρων, διαταγή που εκτελέστηκε επίσης αυθημερόν επιτυγχάνοντας τον αιφνιδιασμό του παρακρατούντος τα ως άνω έγγραφα της Ο.Ε. και εξαναγκάζοντας αυτόν στην απόδοσή τους.

Εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 272/2022 απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών με την οποία διετάχθη η αναστολή εκτελεστότητας διαταγής πληρωμής, ύψους περίπου 10.000,00 ευρώ. Το Δικαστήριο πιθανολόγησε την βασιμότητα του λόγου ανακοπής της εντολέως μας εταιρείας περί ακυρότητας της προσβαλλόμενης διαταγής πληρωμής λόγω διαδικαστικού απαραδέκτου, διότι η απαίτηση της καθ’ ης δεν απεδείχθη από τα έγγραφα που η τελευταία υπέβαλε μαζί με την αίτηση της προς έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς τα εν λόγω έγγραφα (ιδιωτικά συμφωνητικά μίσθωσης και εξώδικη δήλωση), δεν έφεραν την απαιτούμενη εκ του άρθρου 449 παρ. 1 ΚΠολΔ επικύρωση από δικηγόρο ή άλλη αρμόδια αρχή (άρθρα 449 παρ. 1 ΚΠολΔ, 36 Ν. 4194/2013, 14 Ν. 1599/1986) ότι αποτελούν ακριβή αντίγραφα εκ των πρωτοτύπων, ώστε να αποκτήσουν αποδεικτική ισχύ, δυνάμενα να στηρίξουν την έκδοση διαταγής πληρωμής, κατ' άρθρ. 623 ΚΠολΔ. Ειδικότερα, σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, από το σώμα της προβαλλόμενης διαταγής πληρωμής και της αιτήσεως προς έκδοσης διαταγής πληρωμής της καθ΄ ης, προκύπτει ότι η τελευταία επισύναψε στην ανωτέρω αίτησή της απλά φωτοαντίγραφα των παραπάνω εγγράφων, αφού μνεία περί προσκομιδής πρωτοτύπων δεν γίνεται ούτε στην αίτηση της καθ' ης ούτε στην προσβαλλόμενη διαταγή πληρωμής. Η κρίση του Δικαστηρίου σχετικά με την έλλειψη επικύρωσης των εγγράφων στηρίχθηκε στα προσκομιζόμενα από την αιτούσα – εντολέα μας φωτοαντίγραφα των εγγράφων που είχαν επισυναφθεί στην αίτηση της αντιδίκου για την έκδοση της προσβαλλόμενης διαταγής πληρωμής, τα οποία εξήχθησαν από τη γραμματεία του Δικαστηρίου στην οποία τηρούνται.

Έτσι, το Δικαστήριο κατέληξε ότι τα αντίγραφα των εγγράφων που προσκόμισε η καθ' ης προς απόδειξη της απαίτησής της, δεν έχουν συνταχθεί με τους νόμιμους τύπους και εξομοιώνονται με ανύπαρκτα και ως εκ τούτου δεν πληρούται εν προκειμένω η βασική προϋπόθεση της έκδοσης διαταγής πληρωμής που είναι η απόδειξη της απαίτησης με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο, αφού για την έκδοση της διαταγής πληρωμής τα έγγραφα πρέπει να είναι έγκυρα ενώ δεν λαμβάνονται υπόψιν άλλα αποδεικτικά μέσα ή αποδεικτικά μέσα που δεν πληρούν τους όρους του νόμου (ΑΠ 1421/2013 ΕΠολΔ 2014.55, ΕφΛαρ 22/2018, ΕφΛαρ 351/2010 ΤΝΠ Ισοκράτης, ΜΠρΛαμ 90/2018 ΤΝΠ Νόμος, βλ. και Χ. Παπαδάκη, Διαταγή Πληρωμής, 2012, σελ. 65, Σινανιώτη, Ειδικές Διαδικασίες, 2008, σελ. 151).

Δημοσιεύθηκε η υπ' αριθ. 7/2022 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία έγινε δεκτή η αγωγή πτωχευτικής ανάκλησης της εντολέως μας ως πτωχευτικής πιστώτριας. Δυνάμει της εν λόγω απόφασης, ανακλήθηκε η μεταβίβαση οριζόντιας ιδιοκτησίας, στην οποία προέβη ο οφειλέτης της, ο οποίος ήταν εργολάβος και τόσο ο ίδιος όσο και η εταιρεία του έχουν κηρυχθεί πλέον σε κατάσταση πτώχευσης. Ειδικότερα, στην συγκεκριμένη υπόθεση, παρότι η εντολέας μας είχε καταβάλει στον εν λόγω εργολάβο το σύνολο του τιμήματος, προκειμένου να αγοράσει δύο οριζόντιες ιδιοκτησίες, εκείνος μεταβίβασε την μία εξ αυτών σε μία εταιρεία προς πληρωμή ληξιπρόθεσμης οφειλής του. Το Δικαστήριο, ωστόσο, έκανε δεκτούς τους ισχυρισμούς μας ότι η συγκεκριμένη μεταβίβαση, η οποία έλαβε χώρα εντός της ύποπτης περιόδου, αποτέλεσε ανώμαλη πληρωμή ληξιπρόθεσμου χρέους της πτωχεύσασας εταιρείας (αφού αντί για καταβολή μετρητών μεταβιβάστηκε η οριζόντια ιδιοκτησία) και υπάγεται στις πράξεις υποχρεωτικής ανάκλησης που προβλέπονται στον Πτωχευτικό μας Κώδικα. Διέταξε συνεπώς την ανάκληση της εν λόγω μεταβίβασης, ώστε να μπορέσει, στη συνέχεια, η συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία να καταλήξει στην πτωχευτική περιουσία και να καταστεί εφικτή η ικανοποίηση της εντολέως μας.
Παράλληλα, η εντολέας μας κινήθηκε και σε ποινικό επίπεδο εναντίον του συγκεκριμένου εργολάβου, ο οποίος με την υπ' αριθ. 337/2022 απόφαση του Β' Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων καταδικάστηκε για κακουργηματική απάτη σε ποινή κάθειρξης επτά ετών (με συνολική ζημία της παθούσας ύψους 1.005.000 ευρώ), απορριφθείσης της σχετικής έφεσής του.

Εκδόθηκε η υπ' αριθμ. 1221/2022 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, δυνάμει της οποίας έγινε δεκτή αίτηση εντολέως μας για την αναστολή της - επισπευδόμενης από εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις του ν. 4354/2015 - εις βάρος της αναγκαστικής εκτέλεσης και, συγκεκριμένα, της διενέργειας πλειστηριασμού επί ακινήτου ιδιοκτησίας της, ο οποίος επρόκειτο να διενεργηθεί δύο μόλις ημέρες αφότου δημοσιεύθηκε η ως άνω απόφαση. Η αίτηση αναστολής κατατέθηκε στο πλαίσιο έφεσης που είχε ασκηθεί προς ακύρωση της απόφασης του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου (ά. 937 του ΚΠολΔ ως ίσχυε προ των αλλαγών που επέφερε ο ν. 4842/2021 στον ΚΠολΔ, και πλέον ά. 938 του ΚΠολΔ), το οποίο είχε απορρίψει την ανακοπή της εντολέως μας κατά της επιταγής προς πληρωμή και της κατασχετήριας έκθεσης, επί των οποίων στηριζόταν ο προγραμματισμένος πλειστηριασμός. Ανάμεσα στους λόγους έφεσης που έχουν προβληθεί και επηρέασαν την κρίση του δικαστηρίου συγκαταλέγεται και η εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και η κακή εκτίμηση των αποδείξεων εκ μέρους του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου σχετικά με την έλλειψη κύρους της έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης, η οποία κοινοποιήθηκε σε διεύθυνση που δεν συνιστούσε πλέον κατοικία της καθ' ης η εκτέλεση εντολέως μας κατά τον χρόνο της επίμαχης επίδοσης, παρά το γεγονός ότι η μεταβολή της διεύθυνσής της είχε πολλάκις γνωστοποιηθεί στην επισπεύδουσα εταιρεία μέσω εξώδικων δηλώσεων και κατατεθειμένων δικογράφων, γεγονός που καθιστά την επίδοση της κατασχετήριας έκθεσης ανυπόστατη και οδηγεί στην ακυρότητα της εκτελεστικής διαδικασίας χωρίς την ανάγκη επίκλησης και απόδειξης δικονομικής βλάβης. Για την αποδοχή της αίτησης το δευτεροβάθμιο δικαστήριο πιθανολόγησε εν τέλει ότι θα ευδοκιμήσει ο λόγος της έφεσης που αφορά την εσφαλμένη εκ μέρους του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου ως προς το ζήτημα της έλλειψης έγγραφης απόδειξης της νομιμοποίησης της
δικαιοπαρόχου τράπεζας για την διενέργεια εκτελεστικών πράξεων λόγω της έλλειψης προσκόμισης και κοινοποίησης του CD, στο οποίο εξειδικεύονταν οι δανειακές απαιτήσεις που εκχωρήθηκαν από την αρχική δικαιούχο της απαίτησης-τράπεζα στην αγοράστρια τραπεζική εταιρεία (και του οποίου τα μέρη προέβλεψαν την ύπαρξη για σκοπούς ταυτοποίησης/αποδεικτικούς των μεταβιβασθεισών απαιτήσεων), τις οποίες η αγοράστρια τραπεζική εταιρεία φέρεται να μεταβίβασε περαιτέρω σε εταιρεία απόκτησης απαιτήσεων του ν. 4354/2015. Η απόφαση έκρινε ειδικότερα ότι  «[.] ο εν λόγω πέμπτος λόγος ανακοπής - με τον οποίο η αιτούσα ισχυρίζεται ακυρότητα των πράξεων της εκτέλεσης που διενεργήθηκαν μέχρι την επιβολή κατάσχεσης στο ακίνητο ιδιοκτησίας της, λόγω μη κοινοποίησης σε αυτήν, σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης από την έναρξή της μέχρι την επιβολή της κατάσχεσης και την επίδοση της κατασχετήριας έκθεσης, των εγγράφων από τα οποία να αποδεικνύεται ότι η 4η των καθ' ων νομιμοποιείται για την έκδοση διαταγής πληρωμής ως ειδική διάδοχος [.] και ακολούθως η 3η εξ αυτών για την επίσπευση σε βάρος της αναγκαστικής εκτέλεσης ως διαχειρίστρια των απαιτήσεων της 1ης των καθ' ων - ειδικής διαδόχου της 4ης, αναφορικά και με τη σε βάρος της (αιτούσας) απαίτηση, δηλαδή τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι στις μεταβιβασθείσες απαιτήσεις περιλαμβάνεται και η σε βάρος της απαίτηση - είναι πλήρως ορισμένος και περαιτέρω είναι και νόμιμος» και ότι θα οδηγήσει σε εξαφάνιση της πρωτοβάθμιας απόφασης επί της ασκηθείσας ανακοπής. Περαιτέρω, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο πιθανολόγησε ότι η εντολέας μας θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη από τον επικείμενο πλειστηριασμό του ακινήτου της, λόγω της απώλειας του μισθώματος από την ενοικίασή του, στο οποίο βασίζεται για να βιοποριστούν αυτή και τα (ενήλικα μεν αλλά σπουδάζοντα) τέκνα της, αλλά και των οριστικών καταστάσεων που θα δημιουργηθούν με τον πλειστηριασμό, οι οποίες είναι εξαιρετικά δυσχερές να επανορθωθούν, ακόμα και εάν ο τελευταίος ακυρωθεί. Συνεπεία των ανωτέρω, η διαταχθείσα αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης μέχρι τον χρόνο έκδοσης απόφασης επί της ασκηθείσας έφεσης παρέχει ένα ικανό χρονικό διάστημα προστασίας στην εντολέα μας, το οποίο δύναται να αξιοποιήσει, προκειμένου να επιτύχει μια ευνοϊκή ρύθμιση των φερόμενων οφειλών της.

Εκδόθηκε η υπ' αριθμόν 209/2022 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, η οποία έκανε δεκτή αγωγή εντολέα μας σχετικά με την αναγνώριση της ακυρότητας καταχρηστικών γενικών όρων συναλλαγών που ενυπήρχαν σε σύμβαση πίστωσης με ανοικτό (αλληλόχρεο) λογαριασμό που είχε συνάψει με τραπεζική εταιρεία. Ειδικότερα το δικαστήριο αναγνώρισε την ακυρότητα:

α) Του όρου της αρχικής σύμβασης και πρόσθετης αυτής πράξης που παρείχε το δικαίωμα στην τράπεζα να μεταβάλει το κυμαινόμενο επιτόκιο σε περίπτωση μεταβολής του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προς την ίδια κατεύθυνση και έως το διπλάσιο της μεταβολής αυτής, κρίνοντας ότι «παρόλο που προβλέπει ως κριτήριο αναπροσαρμογής του κυμαινόμενου συμβατικού επιτοκίου τις μεταβολές του παρεμβατικού επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επιτρέπει στην εναγομένη να μην μειώνει το επιτόκιο της πίστωσης όταν το ως άνω επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ακολουθεί καθοδική πορεία [.] Με τη διαφύλαξη εκ μέρους της τράπεζας για τον εαυτό της της δυνατότητας να μην προβαίνει σε μείωση του συμβατικού επιτοκίου, όταν, αντίστοιχα, μειώνεται το παρεμβατικό επιτόκιο, ο πιστολήπτης ενδέχεται να αναλάβει όλους τους κινδύνους από τη δυσμενή μεταβολή του κόστους του χρήματος και την αντίστοιχη αύξηση του συμβατικού επιτοκίου, χωρίς ο κίνδυνος αυτός να αντισταθμίζεται από την ωφέλεια της μείωσης του συμβατικού επιτοκίου σε περίπτωση ευνοϊκής μεταβολής του κόστους του χρήματος. Έτσι, όμως, διαταράσσεται σημαντικά η ισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων μερών σε βάρος του πιστολήπτη, διότι με τον όρο αυτό η εξάρτηση του επιτοκίου από τις εκάστοτε συνθήκες στην αγορά αναχρηματοδότησης μπορεί να λειτουργήσει μόνο σε όφελος της τράπεζας, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 2 παρ. 6 και 7 περ. ε του ν. 2251/1994 [.]».
β) Του όρου μεταγενέστερης πρόσθετης πράξης που εξαρτούσε την αναπροσαρμογή του συμβατικού επιτοκίου από τη στάθμιση του κόστους του χρήματος, όπως διαμορφώνεται από τη διακύμανση των παρεμβατικών επιτοκίων, που ανακοινώνονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το επιτόκιο EURIBOR, τη διακύμανση του πληθωρισμού, τον γενικό και ειδικό πιστωτικό κίνδυνο και διάφορους άλλους παράγοντες, κρίνοντας ότι «παραβιάζεται η υποχρέωση σαφήνειας και διαφάνειας των ΓΟΣ, διότι [.] δεν διατυπώνεται κατά τρόπο ευκρινή η μέθοδος και τα κριτήρια με βάση τα οποία η τράπεζα διαμορφώνει το κυμαινόμενο επιτόκιο της σύμβασης [.] Ως εκ τούτου, με τον όρο αυτό επέρχεται σημαντική διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή [.]».
γ) Του όρου της ως άνω πρόσθετης πράξης, δυνάμει του οποίου η τράπεζα μπορούσε να αναπροσαρμόζει το περιθώριο προσαύξησης του επιτοκίου κατόπιν αξιολόγησης των οικονομικών στοιχείων του πιστούχου, του πιστωτικού κινδύνου και της συνεργασίας του με την ίδια, κρίνοντας ότι «εμφανίζει αοριστία, αφού επιτρέπει στην προμηθεύτρια Τράπεζα - εναγόμενη να προσδιορίζει οποτεδήποτε συμβατικό επιτόκιο, χωρίς να είναι εκ των προτέρων γνωστά στον καταναλωτή πελάτη, εν προκειμένω τον ενάγοντα, κριτήρια ειδικά καθορισμένα στη σύμβαση και εύλογα για τον καταναλωτή, πράγμα που οδηγεί στη σημαντική διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων μερών».
δ) Του όρου της αρχικής σύμβασης περί υπολογισμού των τόκων με βάση έτος 360 ημερών, κρίνοντας ότι δημιουργεί «μια πρόσθετη επιβάρυνση του καταναλωτή - δανειολήπτη [.] χωρίς αυτή η επιπλέον επιβάρυνση να μπορεί να δικαιολογηθεί με την επίκληση κάποιου σύνθετου χαρακτήρα της παρεχόμενης υπηρεσίας ή από κάποιους εύλογους για τον καταναλωτή λόγους ή από κάποιο δικαιολογημένο ενδιαφέρον της Τράπεζας».
Περαιτέρω, προς κάλυψη του κενού που δημιουργήθηκε εξαιτίας της ακυρότητας των ανωτέρω όρων, το δικαστήριο προέβη σε συμπληρωματική ερμηνεία της σύμβασης, έτσι ώστε, αφενός, το συμβατικό επιτόκιο να μεταβάλλεται, εφόσον υπάρξει μεταβολή του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, «προς την ίδια κατεύθυνση (αύξηση ή μείωση) αντίστοιχα και κατά το ύψος της μεταβολής αυτής (ισόποσα)» και, αφετέρου, η χρονική βάση υπολογισμού των τόκων να
είναι ο λόγος των πραγματικών ημερών προς το έτος των 365 ημερών. Η κατά τα ως άνω συμπλήρωση της σύμβασης έχει ως συνέπεια την εφαρμογή χαμηλότερων επιτοκίων σε σύγκριση με εκείνα που μέχρι σήμερα εφαρμόζονταν στο πλαίσιο της επίμαχης πίστωσης και την αναδιαμόρφωση του οφειλόμενου εκ μέρους του εντολέα μας ποσού σε ύψος πολύ μικρότερο από αυτό που υπολογίζει η τράπεζα.