Σεπτέμβριος 2024 – Αναστολή πλειστηριασμού ακινήτων

Αναστολή εκτέλεσης πλειστηριασμού ακινήτων, αξίας 1,26 εκ €, κατ΄ ά. 938 ΚΠολΔ στο πλαίσιο ασκηθείσας έφεσης – Παραβίαση της εξουσίας διάθεσης

Εκδόθηκε πρόσφατα η υπ’ αριθμ. 192/2024 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, με την οποία ανεστάλη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης με την οποία επισπευδόταν αναγκαστικός πλειστηριασμός εις βάρος ακινήτων εντολέων μας.  

Με την εν λόγω απόφαση πιθανολογήθηκε η ευδοκίμηση του έβδομου λόγου της ασκηθείσας έφεσής μας, με την οποία κατ΄ ουσίαν επαναφέραμε τον τρίτο πρόσθετο λόγο της ανακοπής μας κατά των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος των εντολέων μας (επιταγές προς εκτέλεση – εντολές προς εκτέλεση – αναγκαστική κατάσχεση). Περιεχόμενο του σχετικού λόγου έφεσης και ανακοπής, ήταν η παραβίαση της εξουσίας διάθεσης, καθώς η επισπεύδουσα επιχείρησε την επιβολή αναγκαστικής κατάσχεσης επί τη βάσει δύο εκτελεστών τίτλων, ωστόσο η δοθείσα εντολή προς εκτέλεση αφορούσε μόνον τον ένα εξ αυτών. Επιπροσθέτως, πιθανολογήθηκε η ανεπανόρθωτη βλάβη των εντολέων μας, δεδομένου ότι ο προγραμματισθείς πλειστηριασμός αφορούσε την κατοικία εκάστου εξ αυτών και της οικογένειάς τους.      

Η αντίδικος επισπεύδουσα προχώρησε τον Δεκέμβριο του 2023 σε κατάσχεση ακινήτων των εντολέων μας, που αποτελούσαν την κύρια και μοναδική κατοικία εκάστου εξ αυτών. Παρά το γεγονός ότι στην εκκινηθείσα διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης συνέτρεχαν πλείστες πλημμέλειες, η πρωτόδικη απόφαση επί της ασκηθείσας ανακοπής μας, η οποία δημοσιεύτηκε στις αρχές Ιουλίου 2024, δεν προχώρησε σε ακύρωση των ένδικων εκτελεστικών πράξεων. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα ο προγραμματισθείς πλειστηριασμός για τα τέλη Ιουλίου 2024, να πρόκειται να διενεργηθεί κανονικά, αν δεν επιχειρείτο η ανάσχεσή του με λήψη πρόσθετων νομικών μέτρων προστασίας των εντολέων μας.

Ενόψει, του προγραμματισθέντος πλειστηριασμού, ασκήσαμε έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης, σωρεύοντας αίτηση αναστολής της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, σύμφωνα με την παρ. 2 του ά. 938 του ΚΠολΔ. Πιο συγκεκριμένα, η εν λόγω απόφαση πιθανολόγησε ότι θα γίνει δεκτός ο σχετικός λόγος έφεσής μας, στον οποίο εκθέταμε την πλημμέλεια της πρωτόδικης απόφασης, η οποία απέρριψε τον πρόσθετο λόγο ανακοπής μας (χωρίς στην πραγματικότητα καν να τον εξετάσει κατ΄ ουσίαν) στον οποίο αναλύαμε ότι η επισπεύδουσα επιχείρησε την επιβληθείσα κατάσχεση εις βάρος των ένδικων ακινήτων βάσει δύο εκτελεστών τίτλων, χωρίς όμως να έχει δοθεί όμως η αντίστοιχη εντολή προς εκτέλεση και για τις δύο ένδικες διαταγές πληρωμής, ή έστω στην μία υπάρχουσα εντολή προς εκτέλεση να γίνεται μνεία και στους δύο εκτελεστούς τίτλους επί τη βάσει των οποίων προχώρησε η αντίδικος στην περαιτέρω εκτελεστική πράξη της κατάσχεσης, κατά κατάφωρη παραβίαση της εξουσίας διαθέσεως, όπως αυτή στην διάταξη του άρθρου 927 του ΚΠολΔ.

Η αναλυόμενη απόφαση διαλαμβάνει τις εξής σημαντικές σκέψεις – κρίσεις: «ΙΙΙ.Σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της πρώτης παραγράφου του άρθρου 927 ΚΠολΔ ΄΄η αναγκαστική εκτέλεση γίνεται με επιμέλεια εκείνου που έχει δικαίωμα να την ενεργήσει, ο οποίος δίνει, επάνω στο απόγραφο, τη σχετική εντολή σε ορισμένο δικαστικό επιμελητή και ορίζει τον τρόπο και αν είναι δυνατό και τα αντικείμενα επάνω στα οποία θα γίνει η εκτέλεση΄΄, ενώ σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της ανωτέρω παραγράφου ΄΄η εντολή πρέπει να χρονολογείται και να υπογράφεται από το δικαιούχο ή τον πληρεξούσιο του και δίνει την εξουσία να ενεργηθούν όλες οι πράξεις εκτέλεσης, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά σε αυτήν΄΄. Από τον ανωτέρω θεμελιώδη κανόνα του δικονομικού μας συστήματος συνάγεται ότι η διαδικασία της αναγκαστικής εκτελέσεως δεν κινείται αυτεπάγγελτα, αλλά μόνο με αίτηση του επισπεύδοντος δανειστή. Η αίτηση αυτή, που πραγματώνεται με τη δόση της εντολής, αποτελεί την εκ μέρους του δανειστή ενάσκηση της αξιώσεως δημοσίου δικαίου παροχής έννομης προστασίας με τη μορφή της αναγκαστικής εκτέλεσης. Αναγκαστική εκτέλεση που δεν στηρίζεται σε εντολή του επισπεύδοντος δανειστή είναι δικονομικώς άκυρη και μάλιστα ανεξάρτητα από βλάβη (159 παρ. 2 ΚΠολΔ) αφού παραβιάζεται θεμελιώδης κανόνας του συστήματος. Αλλά και η προδικασία της αναγκαστικής εκτελέσεως ως πράξη εναρκτήρια της όλης διαδικασίας, πάλι μόνο μετά από ενέργεια του επισπεύδοντος δανειστή μπορεί να επακολουθήσει, αφού η επίδοση της επιταγής προς εκτέλεση κατ’ άρθρον 924 ΚΠολΔ μόνο μετά από παραγγελία του μπορεί να γίνει. Η ακυρότητα αυτή δεν μπορεί να θεραπευθεί με μεταγενέστερη έγκριση γιατί τα όργανα εκτέλεση ενήργησαν χωρίς εξουσία και κατά παράβαση της άνω θεμελιακής αρχής της πρωτοβουλίας των διαδίκων, ενώ, ο σχετικός λόγος ανακοπής αναφέρεται στην προδικασία και υπόκειται στην προθεσμία του άρθρου 934 παρ. Ι ^α ΚΠολΔ (βλ Π. Γέσιου Φαλτσή, Αναγκαστική Εκτέλεση, Γενικό Μέρος, παρ. 12 σελ. 85 επ και παρ. 40 σελ 289, Β. Βαθρακοκοίλη Ερμηνεία Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας Κατ’ άρθρο Ερμηνευτική και Νομολογιακή Ανάλυση, Τόμος Ε υπό το άρθρο 927 παρ. 19 σελ. 325, βλ και ΕφΠειρ 181/2024, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ για την περίπτωση που η εντολή είναι υπαρκτή πλην όμως πάσχει ελαττώματα)…Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απέρριψε τον ανωτέρω λόγο ανακοπής, για το λόγο ότι η τελευταία- εντολή προς εκτέλεση- δεν συνιστά πράξη της εκτελεστικής διαδικασίας αλλά εντάσσεται στο προπαρασκευαστικό στάδιο αυτής και συνεπώς δεν μπορεί να προσβληθεί αυτοτελώς με ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ. Με το να δεχθεί, όμως, τα ανωτέρω, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο πιθανολογείται ότι έσφαλε ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου, σύμφωνα και με όσα αναλυτικά προεκτέθηκαν στην αμέσως ανωτέρω μείζονα σκέψη, και ως εκ τούτου ο συναφής λόγος έφεσης πιθανολογείται ότι θα ευδοκιμήσει. Από δε τα έγγραφα που προσκομίζονται εκατέρωθεν, μεταξύ των οποίων είναι και η από 12.12.2023 εντολή προς εκτέλεση που προσκομίζει η καθ΄ ης επισπεύδουσα την εκτέλεση πιθανολογούνται τα εξής:…Από το περιεχόμενο όμως αυτής προκύπτει ότι η εντολή δόθηκε για αναγκαστική κατάσχεση ακίνητης περιουσίας προς τον προμνησθέντα Δικαστικό Επιμελητή, όπως δυνάμει και σε εκτέλεση του πρώτου απογράφου εκτελεστού και της με αριθμό ……………../2013 Διαταγής Πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, εγγράψει κατάσχεση σε ποσό ευρώ 50.000 που αποτελεί μέρος του κονδυλίου του επιδικασθέντος κεφαλαίου δυνάμει της ανωτέρω Διαταγής Πληρωμής. Σε κανένα δε σημείο αυτής δεν γίνεται αναφορά στον έτερο εκτελεστό τίτλο ήτοι την υπ’ αρ. ………./2013 Διαταγή Πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, ούτε, κατά μείζονα λόγο στην κατάσχεση συγκεκριμένου ποσού που θα αντιστοιχεί στο σύνολο ή σε μέρος της επιδικασθείσας απαίτησης και σε περίπτωση μέρους αυτής, στο κονδύλιο στο οποίο αφορά. Με βάση τα ανωτέρω πιθανολογείται ότι ο λόγος αυτός έφεσης θα ευδοκιμήσει, δεδομένου ότι από τα προσκομιζόμενα έγγραφα δεν προκύπτει εντολή από μέρους της καθ΄ ής προς εγγραφή κατάσχεσης επί τη βάσει της απαίτησης που απορρέει από την υπ’ αρ. ……../2013 Διαταγή Πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία ωστόσο-κατάσχεση- αναφέρεται στην υπ’ αρ. ………../22.12.2023 έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας που συντάχθηκε από τον προμνησθένα Δικαστικό Επιμελητή…».

Ως προς δε το εξίσου κρίσιμο ζήτημα της πιθανολόγησης της ανεπανόρθωτης βλάβης των εντολέων μας, η απόφαση αναφέρει τα εξής: «Πιθανολογηθείσας δε και της ανεπανόρθωτης βλάβης που θα υποστούν οι αιτούντες, καθ’ όσον ήδη έχει ορισθεί πλειστηριασμός των ακινήτων τους, τα οποία αποτελούν τον Τόπο κατοικίας των ιδίων και των οικογενειών τους, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να ανασταλεί η επισπευδόμενη σε βάρος τους αναγκαστική εκτέλεση και ο ορισθείς δυνάμει της υπ’ αρ.……………./22.12.2023 έκθεσης αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας …πλειστηριασμός.».

Συνεπεία όλων των ανωτέρω, χορηγήθηκε η αιτούμενη αναστολή του πλειστηριασμού μέχρι την έκδοση αποφάσεως επί της ασκηθείσας έφεσής μας (η συζήτηση της οποίας ορίστηκε για τα τέλη του 2025), γεγονός που δίνει επιπλέον χρονικό περιθώριο στους εντολείς μας, αλλά και ασκεί περαιτέρω πίεση στην επισπεύδουσα, για την επίτευξη μιας ρεαλιστικής και βιώσιμης συμφωνίας λύσης-ρύθμισης των φερόμενων οφειλών τους (δεδομένου άλλωστε ότι στην πραγματικότητα η προσπάθεια άμυνας του οφειλέτη στις εις βάρος του εκτελεστικές ενέργειες, κατά κανόνα στην ουσία εκεί αποσκοπεί-στην επίτευξη ρύθμισης των οφειλών, δεδομένου ότι σε πλείστες όσες των περιπτώσεων σχετικές πρότερες προσπάθειες εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών με την επίτευξη βιώσιμης ρύθμισης των οφειλών, προσκρούουν στην αδιαλλαξία των δανειστών). Για περισσότερη αρθρογραφία σχετικά με τις δυνατότητες δικαστικής και εξωδικαστικής προστασίας του οφειλέτη και για περισσότερες δικαστικές αποφάσεις σε συναφείς υποθέσεις που χειρίστηκε πρόσφατα το γραφείο μας, δείτε ενδεικτικά εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.